Katyń 1940

https://katyn.ipn.gov.pl/kat/przedmioty-i-relikwie/dokumenty-z-dolow-smier/3609,BORZYM-Wladyslaw.html
29.03.2024, 16:24

Dokumenty z dołów śmierci

BORŻYM Władysław

BORŻYM Władysław, urodzony 29 listopada 1894 r. w Siekierkach, pow. Bielsko. Syn Bartłomieja i Sabiny z d. Wojtkowskiej. W 1919 r. zgłosił się na ochotnika do Kowieńskiego Pułku Strzelców. Przeszedł szlak bojowy pułku przez Kijów, Warszawę i Białystok. Bral udział w obronie klasztoru żeńskiego w Słonimiu. Został awansowany do stopnia sierżanta. W 1920 r. został urlopowany z wojska. Studiował na Wydziale Elektrotechnicznym Politechniki Warszawskiej, później na Wydziale Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. W czerwcu 1926 r. zakończył studia z dyplomem nauczyciela. Kilkakrotnie odbywał ćwiczenia rezerwy. W 1929 r. mianowano go na stopień podporucznika w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Pracował jako nauczyciel w powiecie Wołkowysk. Był kierownikiem powiatowego koła Związku Rezerwistów. W 1932 r. odbył ćwiczenia w 77. pułku piechoty. W grudniu 1934 r. został komendantem powiatowym Związku Strzeleckiego. We wrześniu 1939 r. zmobilizowano go do macierzystego 77. pułku piechoty 19. Dywizji Piechoty w Armii „Prusy”. Brał udział w walkach w rejonie Opoczna. Po zakończeniu kampanii wrześniowej wrócił do domu. Na wezwanie władz sowieckich zgłosił się do rejestracji w Wilnie. Osadzono go w obozie w Kozielsku, skąd korespondował z rodziną. Jego nazwisko znajduje się na liście wywozowej nr 015/1 z 8 kwietnia 1940 r.
Został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD 9 kwietnia 1940 r. w katyńskim lesie. W czasie ekshumacji wiosną 1943 r. jego zwłoki oznaczono numerem 3441.
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1933 r.) i Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (1939).
Był żonaty z Anną Janczewską. Miał troje dzieci: Zbigniewa, Janusza i Zofię Danutę (zamężną Kaps).

Inwentarz dokumentów katyńskich przechowywanych w Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, Kraków 2002, s. 37-39;
 

III. Ppor. rez. Władysław BORŻYM (ur. 1894) (AM 3441)

Znaleziono - AM: 3 Briefe, 2 Karten (3 listy, 2 karty pocztowe); GK: 2 listy i 3 karty pocztowe
 
1. Karteczka z adresami
 
Karteczka papieru zapisana obustronnie
(9,5 x 6, 5 cm, 2 s., akc. 4/10)
 
[s. 1] Liwerondt / Mi[...] / 72 m 2 / Mała Przerośl / pow. suwalski / p. Słowikowsk[...]
[s. 2] mydło do mycia / mydelniczka [oba zapisy przekreślone]
 
2. Karta pocztowa
 
Sowiecka karta pocztowa (z herbem Związku Sowieckiego i nadrukowanym znaczkiem za 20 kopiejek) wysłana z Wołkowyska 22 XII 1939 przez żonę Annę Borżym
(10 x 14 cm, 2 s., akc. 4/5)
 
[s. 1] Pocztowaja kartoczka / Carte postale / Kuda Smolenskaja obłast’ / Kozel’sk / jaszczik N 12 / Komu Wladislaw Worfolomejewicz [syn Bartłomieja] Borżym / Adres otprawitielja Beloruss – Belostockaja obl. / Wolkowysk – ul. Kolejewaja 14 Anna / Ignatiewna Borżym
[s. 2] Władeczku. Skarbie mój / najdroższy! Chciałabym / napisać do Ciebie ogromny / list, a piszę krótki, bo taki / prędzej dojdzie. Zawiada- / miam Cię, że wszyscy je- / steśmy zdrowi. Dzieci uczą / się. Antoś i Kazio pracują / na kolei Wszyscy miesz- / kamy razem. Ciasno, lecz / oszczędniej. Nasza szkoła / nazywać się [...] od no- / wego roku [...] / Kończąc list całuję Cię / [...] cały nasz tuzin / Bezgranic kochająca Cię / Twoja Nusia
 
3. Karta pocztowa
 
Sowiecka karta pocztowa (z herbem Związku Sowieckiego i nadrukowanym znaczkiem za 20 kopiejek) wysłana z Wołkowyska 23 I 1940 przez żonę Annę Borżym
(10 x 14 cm, 2 s., akc. 4/5)
 
[s. 1] Pocztowaja kartoczka / Carte postale / Kuda R. S. F. S. R. Kozel’sk Smolenskaja ob. / poczt. jaszczik N 12 / Komu Wladislaw Worfolomejewicz Borżym / Adres otprawitielja Belorus’ Wolkowysk / ul. Czernickogo A. I. Borżym
[s. 2] 21/I 40 / Dusieczek, Skarbie nasz / najdroższy! Bądź o nas spo- / kojny. Nam jest dobrze. Ja pra- / cuję. Dzieci uczą się. Dana i Janusz / są w jednej klasie razem siedzą / w I kl. Zbyszek w VII kl. Ja całko- / wicie [...]prowadzić IV kl. / [...] jak poradzą ze śpie- / wem [...] jesteśmy zdrowi. / Mama [...] słabiutka. / U nas [...]gromne / i mrozy jak dawno nikt / nie pamięta. Jestem nie- / spokojna co do twego / ubrania i obuwia. Napisz / może kto otrzymuje paczki / i w jaki sposób. Czekamy / Twego listu z niecierpliwością. / Kochająca Cię nade wszystko żona Nusia
 
4. Karta pocztowa
 
Sowiecka karta pocztowa (z herbem Związku Sowieckiego i nadrukowanym znaczkiem za 20 kopiejek) wysłana z Wołkowyska 17 II 1940 przez żonę Annę Borżym.Obok drugi stempel: Smoleńsk 5.2.40
(10 x 14 cm, 2 s., akc. 4/5)
 
[s. 1] Pocztowaja kartoczka dlja otwet / Carte postale réspons / Kuda Kozel’sk Smolenskaja ob. / pocztowyj jaszczik N 12 / Komu Wladislaw Worfolomejewicz Borżym / Adres otpraw. A. Borżym Wolkowysk Czernickogo 14
[s. 2] Skarbie mój najdroższy. / Kochany Władeczku! / Czekamy Twego listu z dnia na / dzień. Już od dwóch tygodni / wyglądamy i wyglądamy / listonosza, lecz niestety niema / nic. Obawiam się o Twoje zdrowie, taki / mię strach ogarnia że trudno / opisać. Napisz choć parę słów, / będę spokojniejsza. Co do nas / wszystko po staremu pracujemy / na swoich posadach. W zeszłym / tygodniu była u nas Rela. Przy- / jeżdżała po produkt bo tam / drożej. Na razie u nich nikt nie / pracuje. Może Rela dostanie / pracę. Stach nadal jest na swojej / posadzie. Nasze dzieci uczą się. / Całuję Cię mój skarbie najdroższy. Anusia. / [po lewej stronie od góry:] Cała rodzina zasyła Ci pozdrowienia.
 
5. List z kopertą
 
List z kopertą (polską, przedwojenną z nadrukowanym znaczkiem za 25 gr.) do Władysława Borżyma z [po 23 grudnia] 1939 r. od żony, Anny Borżym z Wołkowyska
(koperta: 10 x 15 cm, zachowana strona przednia i fragment tylnej - z nadawcą, stempel poczty sowieckiej - [...]wysk2; odręczny list: 18,5 x 14,7 cm, 4 s., akc. 4/5)
W kopercie tego listu znajduje sowiecki znaczek pocztowy za 30 kopiejek (z głową spadochroniarza) oraz fragment polskiej koperty, podobnej jak w poz. 4 - prawdopodobnie pozostałość po jeszcze jednym liście
 
[s. 1 koperty] Wladislaw Worfolomejewicz [Borż]im / Kozel’sk / Smolenskaja oblast’ / pocztowyj jaszczik N 12
[s. 2 koperty] Nadawca Anna Borżym / Wolkowysk obl. Belostockaja / ul. Czernickogo 14 [...]
 
[s. 1 listu] Władeczku! Najdroższy, nieoceniony / mój skarbie! Pisałabym do Ciebie / długie i obszerne listy, ale boję się że / nie dojdą. Ja i Janka Sleszyńska[1] po- / słaliśmy już kilka listów, a jak widać / nie wszystkie dochodzą. Pociesz Tadka[2], / bo tam wszystko dobrze. Szkoła miejska / opiekuję się Janką, a nasza Klasową, / bo Jan jest w niemieckiej niewoli, / jak również [...] Zosia z dziećmi / w Brze[...] Kuziejowa miała / list [...] mu odpisała. / Gen[...] zmiany tak / jak [...] jesteśmy / zdr[...] chane chłopaki / dbajcie o swoje zdrowie. A szczególnie /
[s. 2 listu] Ty mój Władeczku, jesteś słaby i / musisz wmawiać, po prostu, w siebie / siłę i wytrwałość. Nie rozczulaj / się zbytnio bo masz serce słabe / a trzeba go szanować dla nas. / Ze zdrowiem Zosi jest dobrze. Mamy / opiekę lekarską i doktór przepisał / kwarcówki na które zacznie chodzić. / Bo zawsze to przyniesie korzyść. Była / gruntownie badana i prześwietlana. Naj- / słabiej trzyma [...]. Piszę bardzo / chaotycznie, ale to [...] zdenerwo- / wania. Chciałabym naj [...]tko i treściwie, / a wypada źle. Dzisiaj t.j. [...] I otrzymałam / Twój list i natychmiast odpisuję. Kazio / chce też kilka słów od siebie napisać, / a więc mu zezwalam. Niestety, /
[s. 3 listu] Kazio nie miał czasu i poszedł do pracy. / Ja zaś nie chcę odkładać wysłanie jeszcze / na później i piszę. Dusieczek może jak / Tadzio będzie pisał, kto prędzej, to niech / wspomni, czy posyłki dochodzą i jakim / sposobem przesłać. Od nas, na razie / wysyłać nie można. Może z Mińska / można. My narazie, mamy / wszystko, oprócz cukru, ale i ten / mają przywieźć. / Ja stale myślę o was czy wam / nie zimno. Władziuniu, Ty przecież / nie masz ani jednej zmiany / bielizny. Jak so[bie] radzisz ? Radźcie, / kochani so[bie] jak możecie. Pamię- / tajcie że Was czekają żony i dzieci. Czekają / z utęsknieniem. Twoja najgoręcej Cię kocha- / jąca żona Niusieńka? /
[s. 4 listu] Najukochańszy Ojczulku! / Bardzo nas w[...]szył list Tatusia. / Listonosz przy[ni]ósł [...] z uśmiechniętą / miną. My wszyscy z radości płaka- / liśmy. Teraz są wakacje zimowe od 23- / -XII do 15-I. Na pierwsze półrocze do- / stałam dwie trójki z polskiego i rachun- / ków, gdyż chorowałam i nie rególar- / nie [sic] chodziłam do szkoły, ale dobrze / już się czuję. Uczę się w szkole polskiej. / Teraz od półrocza będziemy mieli kilka / godzin białoruskiego. Uczę się jeździć / na nartach, chodzę na spacer z Rysiem / i Halinką, lub [...]ę w kolejkach. / Januszek i Zbyszek podobnież spędza- / ją czas. Całuję rączki najukońsze- / go Ojczulka Twoja córa - Zosia
 
6. List z kopertą
 
List z kopertą ze znaczkiem sowieckim (30 kop.) do Władysława Borżyma z 14 stycznia 1940 r. od żony, Anny Borżym z Wołkowyska
(koperta: 12 x 15 cm, zachowana strona przednia i tylna - z nadawcą; odręczny list: 19,5 x 15 cm, 4 s., akc. 4/5)
 
[s. 1 koperty] Władisław Worfololesevic [Borż]im / Kozel’sk / Smolenskaja oblast' / poczt. jaszczik N 12
[s. 2] Adresat. Anna Borżym / g. Wolkowysk / Belostocka oblast' / ul. Czernickogo 14 kv. / Zap. Beloruss'
 
[s. 1 listu] Władeczku! Skarbie nasz naj- / droższy! Jak Twoje zdrowie? Oba- / wiam się że może chorowałeś. W nocy z/ 29 na 30 grudnia śniłeś mi się / ale [?] byłeś taki nieuchwytny. / Piszesz że często o nas / myślisz. My też, kochanie / stale myślimy o Tobie. Ja / na każdym kroku wspominam / Cię i jak może być inaczej? / Czy idę do szkoły, czy wracam / czy idę na kurs. A w domu; / ciepłe łóżko, smaczniejsza potrawa / wszystko nasuwa wspomnienia / i kojarzy się z Tobą. Wiem że / masz nadwyrężone zdrowie / i potrzebujesz opieki. Kiedy ja /
[s. 2] Cię będę mogła otoczyć swą / troską? Ale nie chcę abyś zbyt- / nio rozczulał się i dlatego przejdę na / inny temat. Pani Kuziejowa, / mieszka w Wołkowysku na ul. Świs- / łockiej pod N 22. Mówiła mi że / otrzymała od krewnych wiadomość o / mężu i już mu napisała list. / Ja jak otrzymuje od Ciebie to powia- / damiam Mamusię w Białymstoku. / [B?]ela Ci pisała że Kazio nie pracuje, Józio / również. Gienia ma tam jakąś pracę. / Stach w Warszawie. Chorował, ale już / jest lepiej. Ja mam teraz zimowe / ferie, ale mamy codziennie 5 / lekcji jęz. białoruskiego. “Kab / wiegaj Ty moj miljan’kij mszczo / ja użo magu pisat krychu / na bielaruski. Prarabljaem /
[s. 3] gramatyku i litaraturu. / Nam nużna i gietom tra- / nirowka.” Ja nadal będę / uczyła na Centrali w polskiej / szkole, tylko teraz to będzie / koedukacyjna rozwojowa dziesię- / cioletnia szkoła z średnim / cenzusem. Jeszcze nie wiem / jakie klasy i jakie przed- / mioty otrzymam. Zgłosi- / łam życzenia na rysunek i / geografię. Prawdopodobnie Ja- / nuszek i Dana wedłóg [sic] nowe- / go podziału będą razem w V kl. / Zbyszek w VII kl. No, jeszcze / co nowego. Dziunkowi nie / służył Wołkowyski klimat i on / wyjechał do matki. U nas były / mrozy ponad -30°. Dziś mamy - 1°. /
[s. 4] Ignacy zamieszkał na ul. Kościuszki. / No, nie będę pisała długich / listów bo p. Kuziej mówi że one / z córką piszą bardzo często, / ale listy obszerne widocznie / gorzej funkcjonują. Bądź / zdrów. Uściskam Cię żarliwie / kochająca Cię żona. Twoja / [...] Gruszka czy Gruszkinczyk jak Ty mię nazywasz. / Następny list piszą / dzieci teraz proszą / zasłać [Ci?] ucałowania. / Serdeczne synowskie pocałunki od Zbysia, Januszka i Dany. / [na pierwszej stronie dopisane odwrotnie:] Mamuśka zasyła Ci pozdrowienia. / Biedaczysko leży w łóżku. Ma lekko / sparaliżowaną lewą nogę. [...] / 14/I-1940 r.
 
 
[1] Prawd.: Janina z Sarkowskich (Śleszyńska), żona ppor. rez. Tadeusza Grzegorza Śleszyńskiego, “Zmarła – napisał Jan Kiński – w roku 1943, gdy z prasy gadzinowej, drukującej listy zamordowanych w Katyniu dowiedziała się o śmierci małżonka” (WPH, 1990, nr 1-2).
[2] Ppor rez. Tadeusz Grzegorz Śleszyński (1898-1940), ur. w Łomży, w okresie międzywojennym kierownik szkoły powszechnej w Biskupicach w pow. wołkowyskim, po ćwiczeniach w 1929 ppor. rez. z przydziałem do 80 PP w Słonimiu, w składzie którego wziął udział w kampanii wrześniowej, m. in w walkach pod Mławą i w obronie Warszawy, po kapitulacji stolicy powrócił do Wołkowyska, internowany w Wilnie, więzień Kozielska, wywieziony na podstawie listy 025/2 prawdopodobnie 12 IV 1940, zamordowany w Katyniu (CAW AP 74; AM 1106; PCK, s. 27; Księga, s. 635).

Opcje strony